Karpacz

W ubiegły piątek wybraliśmy się na trzydniową wycieczkę do Karpacza. Nie byliśmy tam dawno i okazało się, że nie zmieniły się tylko góry. Miasto z prowincjonalnego stało się kurortem na europejskim poziomie. Na deptaku tłum turystów i co nas bardzo ucieszyło, w większości byli to turyści z Polski. Oznacza to, że nie tylko Tatry i Zakopane, ale i Karkonosze stają się dla nas atrakcyjne.

Pierwszą osadę założyli mieszkańcy wsi Bronysdorf w "Czerwonej Dolinie". Katastrofalna ulewa w 1412 r. zniszczyła wieś i cześć jej mieszkańców przeniosła się do doliny Dzikiego Potoku gdzie założyła Płóczki. Na terenie właściwego Karpacza, pierwszymi osadnikami byli drwale i kurzacy prowadzący wyrąb lasu i produkcję węgla drzewnego na potrzeby kowarskich hut. W XVII w. zamieszkali na tych terenach protestanci z Czech, wśród których byli zielarze. Stworzyli oni w Karpaczu znaczny ośrodek zielarstwa ludowego. Największy rozwój zielarstwa przypadł na 1ata 1730-80. Zielarze zwani laborantami założyli w Karpaczu własny cech zrzeszający stale 30 mistrzów laboranckich i mniej więcej drugie tyle kandydatów i praktykantów, przez wiele lat zdobywających kwalifikacje mistrzowskie. Produkowali oni ok. 200 specyfików. Ostatni laborant, August Zöbfel zmarł W 1884 r. 

Od połowy XIX w. Karpacz stał się najpopularniejszym ośrodkiem turystycznym Karkonoszy i tak jest do dzisiaj.

Hornfelsy należą do skał wyjątkowo twardych i odpornych na wietrzenie. W Polsce występują na Dolnym Śląsku w rejonie Strzegomia, Strzelina, w Górach Izerskich, Karkonoszach, Rudawach Janowickich, Górach Bardzkich. Najbardziej znanym miejscem występowania hornfelsu jest Śnieżka- 1602 m. n.p.m. Obejrzeć je można także w Karpaczu przy ulicy Obrońców Pokoju. Znajduje się tam pozostałość po małym kamieniołomie powstałym podczas budowy drogi, która łączyła Karpacz z Wilczą Porębą. W wyniku prowadzonych prac budowlanych odsłonięto fragment kry hornfelsowej i dzięki temu nie trzeba wspinać się na Śnieżkę, aby zobaczyć jak wygląda jedna z najtwardszych skał występujących w Polsce.

Dodatkową atrakcją, w tym miejscu, jest drewniana rzeźba przedstawiająca siedem krzyczących głów. .

Poniżej widnieje napis: Góry i pagórki wybuchną przed wami okrzykiem pełnym radości.

W podziemiach Karkonoskich Tajemnic można dowiedzieć się o zasiedlających te tereny zielarzach, poszukiwaczach minerałów i bogactw naturalnych, a także posłuchać legend o Duchu Gór, który wita wszystkich przybyłych do jego królestwa.

W Karpaczu istniały dwie karczmy sądowe. W jednej z nich funkcjonuje dzisiaj pensjonat Bachus.

Po drugiej stronie ulicy mamy skwerek, na którym rośnie wspaniała lipa.

W 2009 roku koło lipy ustawiono bloki granitowe tworzące stół sędziowski, a z głazów skonstruowano kamienne postacie przedstawiające sędziów, ławników, a może sądzonych, czy też dawnych mieszkańców Karpacza. Na skwerku pod lipą stanął również pręgierz - widomy znak, że w tym miejscu można było nakładać i wykonywać kary hańbiące.

Muzeum Zabawek i Lalek powstało w 1995 r. i zajmuje pomieszczenia w dawnym dworcu kolejowym. Na parterze podziwiać można kolekcję zgromadzoną przez Henryka Tomaszewskiego - wieloletniego dyrektora Pantomimy Wrocławskiej.

Zgromadzone przez artystę zabawki pochodzą z wielu krajów świata i wyprodukowane zostały na przestrzeni ostatnich 200 lat.

Lalki rosyjskie

Lalka teatralna "Jawajka"

Lalki bałkańskie

"Księżniczka na ziarnku grochu" - modelina,  XX w. - autor - Barbara Stachecka

Moje faworytki - lalki japońskie

Jednym z najsłynniejszych karkonoskich pejzażystów był profesor Carl Ernst Morgenstern. W 1915 r. Morgenstern przeszedł na emeryturę i osiedlił się na stałe w Wilczej Porębie w Karpaczu. Swój dom w testamencie przeznaczył na potrzeby śląskich artystów.

Jego widoki Karkonoszy zostały rozsławione dzięki rozwojowi artystycznych kart pocztowych. Widokówki te wydawał gospodarz schroniska „Księcia Henryka” Gustav Elsner, a także gospodarz schroniska na Śnieżce Emil Pohl.

Morgenstern Carl Ernst: Góry Izerskie. [online]. [Data dostępu: 28.08.2013].
Dostęny w Internecie: http://jbc.jelenia-gora.pl/dlibra/doccontent?id=10679&from=FBC

Morgenstern Carl Ernst: Śnieżka Jesienią , olej, płótno , 1910. [online]. [Data dostępu: 28.08.2013].
Dostęny w Internecie: http://galeria-bwa.karkonosze.com/wyst/wwg/2000/ilPL/HwgCM.htm

Tak jak mówiłam, Karpacz stał się pięknym miastem, ale najpiękniejsze były widoki na Karkonosze. Niestety, mój aparat fotograficzny nie potrafi oddać ich piękna.

Trzy dni minęły szybko i nie wszędzie byłam w stanie dotrzeć. Siedząc na deptakowej ławeczce, obserwowałam wracających z gór turystów w różnym wieku. Byli zmęczeni, ale szczęśliwi. Oczywiście poleciłam Karpacz i okolice moim koleżankom z biura. Żałuję, że góry już nie dla mnie.

Bibliografia:

1. Karpacz. [online]. [Data dostępu: 28.08.2013]. Dostęny w Internecie: http://www.karpacz.pl/
2. Karpacz i okolice. Ilustrowany przewodnik z mapami. Jelenia Góra: Plan, 2013
3. Miejskie Muzeum Zabawek. Katalog. Jelenia Góra: Moniatowicz Foto Studio, 2012