czwartek, 4 lipca 2013

Bukowiec

Bukowiec położony jest w południowo – wschodniej części Kotliny Jeleniogórskiej w gminie Mysłakowice w pobliżu miasta Kowary. Wieś znajduje się u podnóża, porośniętej bukami, góry Mrowiec (523 m) w bezpośrednim sąsiedztwie drogi biegnącej z Kamiennej Góry przez Kowary do Jeleniej Góry. Do wsi prowadzi również droga od strony Kapnik i Gruszkowa.W okolicy rośnie wiele starych, okazałych drzew różnych gatunków, w śród których są także pomniki przyrody(3 dęby szypułkowe, jesion wyniosły i topola biała Na uwagę zasługują także: pomnikowe sosny zwyczajne, wejmutki, graby zwyczajne i jawory, a wśród roślinności zielnej stanowisko bodziszka pirenejskiego. Okolice Bukowca należą do najlepiej zachowanych w Sudetach, przykładów kształtowania krajobrazu. Słyną też z walorów widokowych. Bukowiec leży na obszarze Rudawskiego Parku Krajobrazowego. 
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z około 1305 r. Była to wieś rycerska, zapewne spora, skoro posiadała kościół. Należała do znanego śląskiego rodu von Zedlitzów, który W drugiej połowie wzniesł w Bukowcu renesansowy dwór obronny otoczony fosą.
W 1785 r. pałac kupił hrabia Fryderyk von Reden i zamieszkał w nim wraz ze swoją żoną Fryderyką, znaną nie tylko z działalności charytatywnej wśród okolicznej ludności, ale i z tego, że sprowadziła do Karpacza Górnego kościółek Wang. Von Reden przebudował pałac w stylu klasycystycznym, pozbawiając go przy okazji barokowych elementów.
Równocześnie założył rozległy park krajobrazowy w stylu angielskim i zaczął wznosić w nim szereg budowli. Jedną z nich jest, zbudowany przed 1797 r., Dom Ogrodnika, dawniej nazywany też Walterhaus, na pamiątkę zatrudnionego tu twórcy ogrodów - Walthera. Znajdowały się w nim zbiory mineralogiczne oraz kolekcja motyli, a w salonie herbacianym, od strony południowej, ściany zdobiło 12 obrazów, przedstawiających kwiaty odpowiadające każdemu z miesięcy. "Otoczony kwiatami i krzewami, wyglądał jakby znajdował się na rabacie – pisała o tym budynku Izabella Czartoryska w książce „Dyliżansem przez Śląsk. Dziennik podróży do Cieplic w roku 1816. – Kwiatów taka moc, że oko oślepia różnorodność barw zestawionych przypadkowo, jarzących się w blaskach słońca. Dom, zbudowany dokładnie według wzorów angielskiej fermy, jest uroczy. Obok pomieszczenia dla ogrodnika jest tu pokój gościnny z angielskimi oknami, wybity tapetą. Wygodne sofy, na ścianach piękne rysunki kwiatów i roślin. Można tu otrzymać herbatę, śmietankę, masło i owoce
Na jednym ze wzgórz (niem. Kesselburg - 480 m n.p.m.) wznosiła się cylindryczna wieża Wartownicza, pełniąca funkcje wieży widokowej. 7 września 1820 r. goście bukowieckiego pałacu obserwowali z niej zaćmienie słońca.
Na wieżę można wejść po metalowych krętych schodach. Widok piękny na Karkonosze i okoliczne wsie
Na innym wzgórzu, wzniesiono w 1804 r. Belweder, nazywany też Pawilonem lub Świątynią Ateny, wzorowany na greckich budowlach. Pawilon był hołdem hrabiego Redena dla ukochanej żony Friederyki, zbudowanym w drugą rocznicę ślubu.
Goście, którzy byli tu zapraszani na herbatę mogli również podziwiać wspaniałą panoramę Karkonoszy, która się stąd roztaczała.
W parku, nie mogło zabraknąć miniaturowego Rzymskiego Amfiteatru
Neogotyckie Opactwo, zbudowano przed 1803 r. u południowego podnóża góry Mrowiec. W krypcie pochowano zmarłego w 1815 r. ministra von Redena, a w maju 1854 r. obok niego spoczęła hrabina Redenowa.
Do renomy rezydencji przyczyniły się dobre stosunki towarzyskie łączące właścicieli z członkami pruskiego domu królewskiej, przebywającymi w sezonach letnich w sąsiednich Mysłakowicach i Karpnikach. W Bukowcu bywali: Johan Wolfgang Goethe,malarz okresu romantyzmu Caspar David Friedrich, filozof, malarz samouk, teoretyk sztuki, pisarz, przyrodnik i profesor ginekologii Carl Gustav Carus, wybitny pruski mąż stanu Karl baron Rzeszy vom und zum Stein, poseł i późniejszy prezydent USA John Quincy Adams. W 1830 r. była tu caryca rosyjska z następcą tronu, król Fryderyk Wilhelm III i członkowie jego rodziny. Sławą cieszyły się zarówno wspaniałe wnętrza pałacowe (mające opinię jednych z najpiękniejszych na Śląsku), ale i park. stawy oraz większość pawilonów ogrodowych. Zostały zresztą uwiecznione w licznych miedziorytach i litografiach wykonywanych przez grafików kowarskich i tam drukowane.
Po śmierci hrabiny Fryderyki von Reden, wieś i majątek przeszły w ręce baronów von Rotenhanów. Od pocz. XIX w. rezydencja cieszyła się dużą popularnością, jej szczegółowe opisy zawierały wszystkie przewodniki. Wieś uchodziła za letnisko. Polecano miejscowe gospody, przede wszystkim browar i karczmę sądową.


Bibliografia:
Zdjęcia pochodzą ze stron:
  1. Bukowiec. Zespół pałacowo - parkowy.[W:] Dolny Śląsk na fotografii.[online].[Data dostępu: 5.06.2013].Dostępny w Internecie: http://dolny-slask.org.pl/510539,Bukowiec,Zespol_palacowo_parkowy.html
  2. Pałace i parki krajobrazowe Kotliny Jeleniogórskiej [W:] Narodowy Instytut Dziedzictwa. [online]. [Data dostępu: 4.07.2013]. Dostępny w Internecie: http://www.nid.pl/UserFiles/Image/Pomniki%20Historii/Kotlina%20Jeleniog%C3%B3rska/Bukowiec%20023.jpg
  3. slawkis - "Ruiny Opactwa" - Bukowiec (Rudawy Janowickie) [W:] Panoramio. [online]. [Data dostępu: 4.07.2013]. Dostępny w Internecie: http://www.panoramio.com/photo_explorer#view=photo&position=5&with_photo_id=13640482&order=date_desc&user=1550764

Artykuły:
  1. Bukowiec. [W:] Nasze Sudety. [online]. [Data dostępu: 4.07.2013]. Dostępny w Internecie: http://www.naszesudety.pl/?p=artykulyShow&iArtykul=175
  2. Staffa Marek  [red.] Słownik geografii Turystycznej Sudetów.  Rudawy Janowickie. T. 5 . Wrocław: Wydawnictwo I-BIS, 1998, s. 70-82

1 komentarz: